Ryznar ZygmuntWIERSZE O PRZEMIJANIU(zbiorek wierszy - do niektórych pozycji możliwy jest dostęp indywidualny na tej witrynie)
"Cóż jest życie? Życie to przemiana materii (...)
 Kiedy odchodzimy pozostaje po nas anioł życia Nic nie przeminęło mimo że było to co jest i będzie tylko nicią co przędzie przyszłość z przeszłości Indeks: 0. Wedrówki po pokojach 1. Życie to kropli plusk 2. Do matki 3. Smuga Cienia 4. Koncert na 4 pory 5. Koncert na 4 pory (wersja niema) 0. WĘDRÓWKI PO POKOJACH gdy dorastasz wystarczy dziurka od klucza by zajrzeć w świat dorosłych niedomknięte drzwi by szept chwycić chichotny potem gdy własne klucze kazde naciśnięcie klamki nie wiesz czy Ci otworzy słowo przyjazne i muśnięcie pocałunku czy ciszą uderzy na powitanie albo burzą z piorunem co rozświetli nie to co trzeba i spali to co jeszcze niezbudowane Takie ciągłe otwieranie drzwi bezpowrotnych wieszanie nowych krawatów zapalanie i gaszenie świateł wchodzenie po schodach na szczyt wieży komnatnej a potem spadanie i już tylko echo echo ... a za Tobą stąpają następni. _________________________ 1. ZYCIE TO KROPLI PLUSK Istnienie to studnia, a życie pojedyńczego człowieka to ledwie plusk kropli lecącej na jej dno... Od wielu wielu lat prześladuje mnie ból pożegnania z MAMĄ i sceneria w jakiej TO się odbywało. ........ Czerwiec 1944. Miasto Jarosław w pierwszych dniach wyzwolenia spod okupacji niemieckiej - prawie puste (jakżesz wówczas szerokie) ulice, po których słychać od czasu do czasu miarowe bicie (o łby nierównej kostki) żołnierskich butów z maszerujących kolumn. I my we troje - Tata, Siostrzyczka (o rok starsza ode mnie) i ja (6letni chłopiec)- idący jak we śnie za furmanką, na której spoczywała ONA - milcząca - z niedopowiedzianym życiem. .......... Słyszę klekot uderzeń kopyt konia i nagle pojawiające się ostre zmasowane uderzenia żołnierskich podkutych butów. Z perspektywy dziecka widzę spody tych butów i niekiedy rozsunięte onuce.. Czuję na sobie spojrzenia, które oglądały nie jedną śmierć w swoich szeregach a mimo to zapewne współczuły . Film uderzający moje oczy i uszy trwa tak naprawdę dalej ukryty gdzieś w moim wnętrzu i przebija się przez skorupę w niespodziewanych momentach. Ten wiersz został wykluty po latach w wyniku takiego wielokrotnego pękania. Składam nim hołd wszystkim MAMOM, które w tamtych trudnych czasach opuściły przedwcześnie swoje dzieci, i DZIECIOM, które mają w sobie ból tego rozstania i nosić go bedą na pewno do końca swoich dni. ------------------------------------------------------------ Lu li lu li laj miało być lecz zamiast kołysanki ostatni żałobny marsz Plusk plusk plusk to Kropelki (życia) ogrzane ciepłem matki oziębiane podmuchami ale jeszcze w nas zawisają na moment aby opaść w końcu na dno rozkołysane łkaniem tych co ją kochali Klaps klaps klaps jeszcze nie postawiłem pierwszego kroku w tańcu mojego życia a już film którego nie chcę ogladać Klak klak klak Po pustych ulicach klaknięcia kopyt (konia ciągnącego zaprzęg cmentarny) z moją młodą Mamą której serce nie wytrzymało. Po chwili ciszy Stuk szur stuk to ostry stukot żołnierskich butów szelest ocieranych onuc i opadających rąk i ciągle Błysk błysk błysk Spojrzenia kolejne szeregów mijającej kompanii Taki ostry flesz na moje oczy... bijący do dzisiaj Ten Plusk plusk gdzieś w głębi czyni zawirowania a błysk błysk gasi chwile radości ten film w moich oczach na niemych ustach trwa i trwać będzie.... _________________ 2. DO MATKI Smutek i żal zrodzone w dniach odejścia Matki towarzyszyć będą memu zyciu, tak jakby mogły mi ją zastąpić...Sprawy gwałtowne trwają krótko, lecz ich odgłosy powracaja jak fale z bezkresnej dali. Uderzenia fal są tym mocniejsze, im bliżej jesteśmy DNIA OSTATNIEGO... Chciałbym napisać list Wezwać z zaświata Abyś mogła usłyszec szczebiot Twoich wnucząt nieświadomie tęskniących do Ciebie. Jeśli wyznam Ci wdzięczność zabrzmi jak szmer liści oczyszczanych przez deszcz jesienny Jeśli wyrażę zrozumienie Twojego losu będzie to tchnienie czyste przejrzyste i bez wyrazu D l a t e g o wyrażam Ciebie tylko przez własne istnienie. _________________________________ 3. SMUGA CIENIA komentarz: wiersz w dwóch wersjach; każdy może dobrać wersety do swojej wrażliwości artystycznej Wersja narracyjna ------------------- Skronie siwe i nie tylko jak zwykle za wcześnie i tylko po to aby przyzwyczajać nas do smugi cienia... . Radość w łagodnych promieniach słońca Ciepło w uścisku Twojej dłoni Słoneczko na policzkach i w Twoich oczach Miła W przyśpieszonych krokach nowe fale energii życia . Tak powstaje nowa MonaLiza z nieodgadnionymi myślami i z zagadkowym uśmiechem przez który przemawia najgłębsze z tego co nas łączy przędzone tak delikatną nicią że urywa się przy najlżejszych zawirowaniach ... . Nikt inny nie tworzy jesieni życia Tylko my sami dla siebie samych. Wersja lekko rymowana --------------------------- Skronie siwe i nie tylko lecz nikt pretensji nie ma jak zwykle i za wcześnie jak sad wiśniowy przekwitło życie i wszystko spychając nas w smugę cienia . łagodne promienie słońca i owiew wiatru stulony ciepło w uścisku Twojej dłoni słoneczko w oczach Twoich Miła a w krokach przyśpieszonych nowe fale pogoni... . Tak powstaje MonaLiza moja w zagadkowy się uśmiech stroi pokusę łączy swą z ironią a nieodgadnione myśli przędzą tak delikatną nić że urywa się w podmuchu mocniejszego słowa . łagodne promienie słońca owiew wiatru stulony i nowe nadzieje w kroku przyśpieszonym . Nikt inny nie tworzy życia jesieni Tylko my sami dla siebie samych ją przyniesiemy. ___________________________________ 4. KONCERT NA CZTERY PORY ROKU ##################### WIOSNA [ Allegro assai] ##################### narrator: [wiosną światłość króluje nad ciemnością dzień nad nocą życie nad śmiercią miłosć nad nienawiścią] słoneczny błysk-błysk po oczach owiewny pac-pac na policzkach w uszach bzyk-bzyk zbłąkanego owada w nozdrzach woń świeżej zieleni a w sercu...? pukpuk-bachbach ! to nadzieja wali jak młot to-nic-to-nic uspokaja rozum przyjdzie na to czas przyjdzie czas plamy z wielkimi ślepiami wzlatują znad deptanych kałuż powieka na oczach szczelnie stulona przykrywa blask ziemi czuję nieśmiały dotyk promieni chwytam łagodne wiatru spojrzenie kosmyki moje flirtują nade mną upojony jestem strojną harmonią dźwięków. [swiergolenie] śwr-śwr-śwr-ćwr-ćwr-ćwr-ćwr -ćwr-ćwr-ćwr [żuczenie] zzżżżżż-zzżżżżż-zzżżżżż-zzżżżżż [chrząszczenie] chrzszcz-chrzszcz-chrzszcz-chrzszcz Słucham burzy świergotu perkusji dzięcioła krakania wrony słońce ciepło opada na skronie. światło rzuca kolorowe zasłony a wiatr rozdaje słodkie pocałunki jam spokojny tęsknoty tylu wiosen wypaliły się na twoich wargach uciekły przez twoje oczy zasnęły na twoich piersiach ale chyba wolno mi nadstawić policzek na pocałunek wiosny -może rozwinie się w miłość. "gę-gę-gę" zawołał wiatr " ę-ę-ę" odpowiedziało echo i gąska moja nadeszła ładna sukienka fioletu czarne oczęta ciemna szyjka bluzeczka lekko rozpięta na butkach szpilęta zgrabna pełna dąsów, wyobrażeń niby skromna małorozmowna jak święta mumia spokojna a za nią [nadchodzi..........] kle-kle -kle KLE-KLE-KLE Malutka królewna z zadartym noskiem Słucham klekotu pantofelków [ mija - przefruwa obok..... udaje że nie widzi mego spojrzenia ale spowalnia krok ] kle---kle------kle---------kle czuję ten powiew to faliste drżenie powietrza gdy przechodziła obok [odchodzi.... ] KLE -- kle - kle - kle - kle- ....... [na chwilę odwraca głowę uśmieszek w kącikach ust wie, że się podoba i to jej na razie wystarcza ] często powracam do tych wrażeń przejęty wsród nocy bezsennych z zielenią wiosny rosną i moje pędy ############### LATO (Concertino) ############### narrator: [ W lecie światłość prawie bez końca Miłość rozkwita w promieniach słońca a na nienawiść nie ma czasu - to życie samo nas niesie jak wiatr w górach i jak fala morska] [któż nie lubi szumu fal lub powiewu na szczycie góry] nad Morzem Czarnym ulice światłe poobrzucane w kwiaty i palmy a dalej drgawki zielono-sine morza w wodzie bzikują matrony i panny a w nocy czarne przestworza gdy nad Bałtykiem jestem z powodu wspomnień smutno mi na tej plaży Po co niknące na piasku ślady po tej postaci jednej po tym tłumie na promenadzie Po co uśmiech po tym śmiechu gromadnym Po co uciekłem w ciszę i w burzę zarazem w bełkot morza i ludzi świstów pełen i grzmotu powracającej fali szszszsssssszzzzzz-uuuuuuuuuu a w górach pokłony traw silnie dmucha wiatr FiiiiiiiiiiiiiiiiFyyyyyyyyyyyyyysssssssssssss ponad grzbiety mgliste przelewanie chmur na pijanych obłokach nieziemskie abstrakcje w oddali oblicze pogodne księżyca stąpam po dachu świata pływam po morzu wzburzonym gdy wypadnę przez burtę marzeń kto rzuci mi koło ratunkowe? stawy mgieł śpiąca karawana grzbietów błądzące rytmy melancholii spokój świata w ktorym ludzie rozgrzebują własne niepokoje nic nie mamy do powiedzenia gdy przemawia piękno bieszczadzkiego lata słuchac, patrzeć pomarzyć i kochać tylko ############# JESIEŃ (Presto) ############# narrator: [ Jesienią ciemność wkracza do światłości Noc zrównuje z dniem Owoce miłości ważą przeciwko ukrytemu ziarnu nienawiści] liść szur-szur przędzie się żółty dywan na dole a przedtem fiki-miki fikołki na wietrze gdzie zdarzyć się może muśnięcie liścianego brata który kiedyś się kłaniał z naprzeciwka liść klap-klap a jeszcze przedtem wytrzymywał każdy huragan ... Nie upadaj bezsilnie jak ten liść i nie narzekaj że podmuch był za silny Skoro istniejesz to cierp i ciesz się jak Grek Zorba śmiej się pajacu bo w życiu jak w operze płacz i twórz przeklinaj a żyj i miej nadzieję... kochaj kochaj bo życie tak krótkie to zaledwie błysk a potem tylko ciemność milczenie wspomnienie i cisza W życiu jak w kuźni Plamy żółte białe zielone tu i tam. Głuche gromy walących młotów kolosów szeptanie ciał. Rozwrzeszczana czerwień żelaza dymu grające obłoki Z iskier i żaru poezji czar Nie walcujmy więc siebie na szarą blachę życia. Nie krzycz ! Wyszeptaj do mnie cokolwiek.... jestem obok Ciebie ! aby podać Ci rękę a nawet siebie. ################ ZIMA [Adagio] ################ narrator: [w zimie nie starcza światłości żar serca ogrzewa zziębniętą miłość a nienawiść zapada w sen zimowy] [brrrrr...jak mroźno! chrzęści krzepki mróz chrz-st chrz-st chrz-st chrz-st nogi zaczynają nieść jak oszalałe konie] Iglaste panny w bieliznie śnieżnej słuchają z przymrużeniem ucha jak my - ciemne plamy na dole - szukamy słów jeszcze niewypowiedzianych a już wędrujących do ujścia [mówienienamroziejestszkodliwenagardło] nie mówmy więc za wiele w słowa nie można zamienić kruczych włosów otulających całunem wdzięku smaku oczu w które można się wtapiać jak w ciemność bez końca w słowa nie można zamienić zarówno własnych cierpień jak i własnej rozkoszy. Lekko powiedzieć tęsknię Trudno wyrazić tęsknotę Niezdarnie zabrzmi gdy powiem brak mi twych oczu twego ciepła twego uśmiechu i naszych rozmów tęsknota jest snem o szczęściu rozstanie jest łożem na które układa nas życie Dobranoc ! #################### FINALE [Grave ] #################### narrator: [tam ciemność króluje nad światłością noc nad dniem miłosć nad życiem i nie ma miejsca na nienawiść] Jeśli obudzę się na drugim brzegu Rzeki Przemijania nie będę sam nikt nie odbierze mi Naszej melodii która trwa od chwili kiedy zaszemrały Nasze wargi zatrzepotały spłoszone rzęsy Nikt nie odbierze mi Twojego zapachu tej części Naszego ducha który towarzyszył zawsze Naszym rozstaniom. Zycie jak pieśń serca... najpierw pełne porywów potem zadyszane a w końcu... ciche cyt cyt cyt to wszystko i nic [???] .......... _______________________________ 5. KONCERT NA 4 PORY (wersja niema) ##################### WIOSNA [ Allegro assai] ##################### [ballada głównie o gąsce i królewnie] narrator: [wiosną światłość króluje nad ciemnością dzień nad nocą życie nad śmiercią miłosć nad nienawiścią] słoneczny błysk po oczach owiewny pac-pac na policzkach w uszach bzyk-bzyk zbłąkanego owada w nozdrzach woń świeżej zieleni a w sercu...? nadzieja wali jak młot to nic uspokaja rozum przyjdzie na to czas przyjdzie czas plamy z wielkimi ślepiami wzlatują znad deptanych kałuż powieka na oczach szczelnie stulona czuję nieśmiały dotyk promieni chwytam łagodne wiatru spojrzenie kosmyki moje flirtują nade mną upojony jestem strojną harmonią dźwięków. Słucham burzy świergotu perkusji dzięcioła krakania wrony słońce ciepło opada na skronie. światło rzuca kolorowe zasłony a wiatr rozdaje słodkie pocałunki chyba wolno mi nadstawić policzek na pocałunek wiosny -może rozwinie się w miłość. a miłość tuż tuż ... "gę-gę-gę" zawołał wiatr " ę-ę-ę" odpowiedziało echo i gąska moja nadeszła ładna sukienka fioletu czarne oczęta ciemna szyjka bluzeczka lekko rozpięta na butkach szpilęta zgrabna pełna dąsów, wyobrażeń niby skromna małorozmowna jak święta mumia spokojna a za nią Malutka królewna z zadartym noskiem słucham klekotu pantofelków mija - przefruwa ..... udaje - nie widzi spojrzenia spowalnia krok czuję powiew i faliste drżenie powietrza odchodzi.... odwraca głowę uśmieszek w kącikach ust wie, że się podoba i to jej na razie wystarcza często powracam do tych wrażeń przejęty wsród nocy bezsennych z zielenią wiosny rosną i moje pędy ############### LATO (Concertino) ############### [któż nie lubi szumu fal lub powiewu na szczycie góry] narrator: [ W lecie światłość prawie bez końca Miłość rozkwita w promieniach słońca a na nienawiść nie ma czasu - to życie samo nas niesie jak wiatr w górach i jak fala morska] nad Morzem Czarnym ulice światłe poobrzucane w kwiaty i palmy a dalej drgawki zielono-sine morza w wodzie bzikują matrony i panny a w nocy czarne przestworza gdy nad Bałtykiem jestem z powodu wspomnień smutno mi na tej plaży Po co niknące na piasku ślady po tej postaci jednej po tym tłumie na promenadzie Po co uśmiech po tym śmiechu gromadnym Po co uciekłem w ciszę i w burzę zarazem w bełkot morza i ludzi świstów pełen i grzmotu powracającej fali a w górach pokłony traw silnie dmucha wiatr ponad grzbiety mgliste przelewanie chmur na pijanych obłokach nieziemskie abstrakcje w oddali oblicze pogodne księżyca stąpam po dachu świata pływam po morzu wzburzonym gdy wypadnę przez burtę marzeń kto rzuci mi koło ratunkowe? stawy mgieł śpiąca karawana grzbietów błądzące rytmy melancholii spokój świata w ktorym ludzie rozgrzebują własne niepokoje nic nie mamy do powiedzenia gdy przemawia piękno bieszczadzkiego lata słuchac, patrzeć pomarzyć i kochać tylko ############# JESIEŃ (Presto) ############# [W życiu jak w operze i kuźni] narrator: [ Jesienią ciemność wkracza do światłości Noc zrównuje z dniem Owoce miłości ważą przeciwko ukrytemu ziarnu nienawiści] liść szur-szur przędzie się żółty dywan na dole a przedtem fiki-miki fikołki na wietrze gdzie zdarzyć się może muśnięcie liścianego brata który kiedyś się kłaniał z naprzeciwka liść klap-klap a jeszcze przedtem wytrzymywał każdy huragan ... Nie upadaj bezsilnie jak liść i nie narzekaj że podmuch był za silny Skoro istniejesz to cierp i ciesz się jak Grek Zorba śmiej się pajacu Bo w życiu jak w operze płacz i twórz przeklinaj a żyj i miej nadzieję... kochaj kochaj bo życie tak krótkie to zaledwie błysk a potem tylko ciemność milczenie wspomnienie i cisza Bo w życiu jak w kuźni plamy żółte białe zielone tu i tam gromy walących młotów szeptanie ciał. Wrzaskliwa czerwień żelaza dymu grające obłoki Z iskier i żaru poezji czar. Nie walcujmy siebie na szarą blachę życia. Bo w życiu różnie bywa ale nie krzycz ! wyszeptaj do mnie cokolwiek.... jestem jestem obok Ciebie ! aby podać Ci rękę a nawet siebie. ################ ZIMA [Adagio] ################ [W zimie ogrzewa nas często tęsknota] narrator: [w zimie nie starcza światłości żar serca ogrzewa zziębniętą miłość a nienawiść zapada w sen zimowy] chrzęści krzepki mróz nogi zaczynają nieść jak oszalałe konie] Iglaste panny w bieliznie śnieżnej słuchają z przymrużeniem ucha a my szukamy słów jeszcze niewypowiedzianych a już wędrujących do ujścia nie mówmy więc za wiele w słowa nie można zamienić kruczych włosów otulających całunem wdzięku smaku oczu w które można się wtapiać jak w ciemność bez końca w słowa nie można zamienić zarówno własnych cierpień jak i własnej rozkoszy. Lekko powiedzieć tęsknię Trudno wyrazić tęsknotę Niezdarnie zabrzmi gdy powiem brak mi twych oczu twego ciepła twego uśmiechu i naszych rozmów tęsknota jest snem o szczęściu rozstanie jest łożem na które układa nas życie Dobranoc ! #################### FINALE [Grave ] #################### [Już za późno na wszystko] narrator: [tam ciemność króluje nad światłością noc nad dniem miłosć nad życiem i nie ma miejsca na nienawiść ..] Jeśli obudzę się na drugim brzegu Rzeki Przemijania nie będę sam nikt nie odbierze mi Naszej melodii która trwa od chwili kiedy zaszemrały Nasze wargi i zatrzepotały spłoszone rzęsy Nikt mi nie odbierze Twojego zapachu tej części Naszego ducha który towarzyszył zawsze Naszym rozstaniom. Zycie jak pieśń serca... najpierw pełne porywów potem zadyszane a w końcu... ciche cyt cyt cyt to wszystko i nic [???] .......... _____________________________________ |